Οι όγκοι του νεφρού διακρίνονται σε καλοήθεις και κακοήθεις όγκους.
Ποιοί είναι οι καλοήθεις νεφρικοί όγκοι;
Οι πιο συχνοί καλοήθεις νεφρικοί όγκοι είναι το ογκοκύτωμα και αγγειομυολίπωμα.
Ογκοκύτωμα
Τα ογκοκυτώματα αποτελούν το 3-5% των νεφρικών όγκων και είναι πιο συχνοί στους άνδρες. Το ογκοκύτωμα δεν μπορεί να ξεχωρίσει από τον καρκίνο του νεφρού απεικονιστικά. Η διάγνωση του όγκου γίνεται με την ιστοπαθολογικά με βιοψία.
Αγγειομυολίπωμα
Το αγγειομυολίπωμα είναι ένας σπάνιος νεφρικός όγκος καθώς αποτελεί το 0,3% όλων των νεφρικών όγκων. Είναι ασυμπτωματικός όταν είναι μικρός ο όγκος αλλά όταν το μέγεθός του είναι >4 εκ. υπάρχει κίνδυνος αιμορραγίας. Οι όγκοι αυτοί εμφανίζονται είτε σποραδικά είτε σχετίζονται στα πλαίσια της οζώδους σκλήρυνσης ή νόσου του Bourneville.
Ποιοι είναι οι κακοήθεις νεφρικοί όγκοι;
Ο κύριος κακοήθης νεφρικός όγκος είναι το αδενοκαρκίνωμα του νεφρού (νεφροκυτταρικό, όγκος του Grawitz, υπερνέφρωμα).
Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του νεφρού;
Ο καρκίνους του νεφρού αποτελεί το 2-3% όλων των καρκίνων και εμφανίζεται κυρίως στις Δυτικές χώρες. Αναπτύσσεται συχνότερα στους άνδρες και εμφανίζεται στης 5η, 6η και 7η δεκαετία της ζωής.
Ποια είναι τα αίτια;
Η αιτιολογία του νεφρικού καρκινώματος παραμένει άγνωστη.
Υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες κινδύνου:
- Καπνισμα
- Υπέρταση
- Παχυσαρκία
- Κληρονομικότητα (von Hippel – Lindau, κληρονομικό θηλώδες, Birt – Hogg Dube σύνδρομο κ.α.)
- Έκθεση σε μέταλλα, άσβεστο, διαλύτες και κάδμιο
- Κακή διατροφή πλούσια σε λιπαρά
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Δυστυχώς ο καρκίνος του νεφρού μπορεί να είναι ασυμπτωματικός για χρόνια.
Η κλασσική τριάδα συμπτωμάτων είναι:
- Αιματουρία
- Οσφυϊκός πόνος
- Ψηλαφητή μάζα
- Η συμπτωματολογία αυτή εμφανίζεται μόνο στο 6-10% των περιπτώσεων και αποτελεί ένδειξη προχωρημένης νόσου.
- Το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα συνδέεται σε ποσοστό 10-40% με ένα φάσμα παρανεοπλαστικών συνδρόμων.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Δεν υπάρχουν ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις στον καρκίνο του νεφρού. Η διάγνωση γίνεται τυχαία σε ποσοστό >50%.
Οι περισσότερες περιπτώσεις ανακαλύπτονται με τις παρακάτω εξετάσεις:
- Υπέρηχος
- Αξονική τομογραφία
- Μαγνητική τομογραφία
- Βιοψία
Ποιο είναι το επόμενο βήμα μετά τη διάγνωση καρκίνου του νεφρού;
Η σταδιοποίηση της νόσου η οποία γίνεται με το σύστημα καθορισμού όγκος/λεμφαδένες/μεταστάσεις (TNM).
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η καλύτερη θεραπεία είναι το χειρουργείο Αυτό φυσικά εξαρτάται στάδιο της νόσου, την ηλικία του ασθενή και τη γενική κατάστασή του.
Οι κύριες χειρουργικές επεμβάσεις είναι:
- Ριζική νεφρεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση όλου του νεφρού. Η ριζική νεφρεκτομή ήταν ανέκαθεν η θεραπεία εκλογής.
- Μερική νεφρεκτομή η οποία έχει ένδειξη για μικρούς όγκους.
Τόσο η ριζική αλλά και η μερική νεφρεκτομή μπορούν να πραγματοποιηθούν με ανοιχτή επέμβαση αλλά και με τις ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους όπως η λαπαροσκοπική και η ρομποτική χειρουργική.
Εναλλακτικοί τρόποι θεραπείας:
- Κρυοπηξία (cryoablation)
- Radiofrequency ablation (RF) – εκτομή με ραδιοσυχνότητες.
